Kominki zapewniają nam nastrój, relaks i urok ognia w domu. Jednak dzięki nim zyskujemy nie tylko walory o charakterze estetycznym. Nowoczesne kominki pozwalają bowiem na ogrzanie domu. Producenci oferują szereg rozwiązań, bazujących na kominkach, dzięki którym możemy szybko, skutecznie, a co najważniejsze tanio, zapewnić odpowiednią temperaturę w naszym domu. Dobrym przykładem rozwiązań w tym zakresie są kominki z płaszczem wodnym. Na początku zwróćmy uwagę na pewną kwestię o charakterze definicyjnym. Kominki stanowią bowiem kompletne urządzenia z zabudowanym wkładem, który w naszym przypadku wyposażono w płaszcz wodny. Wkład stanowi więc element kominka. Wkład z płaszczem wodnym podłączany jest do instalacji Oprócz tego niektóre modele pozwalają na przygotowanie Systemy z płaszczem wodnym stanowią alternatywę dla ogrzewania kominkowego, bazującego na kanałach powietrznych. Oferowane na rynku wkłady z płaszczem wodnym osiągają moc mieszczącą się pomiędzy 10 a 32 kW. Tym sposobem możemy ogrzać dom o powierzchni od 80 do 400 m2. Jak zatem wkłady z płaszczami wodnymi współpracują z innymi urządzeniami grzewczymi? Otóż, w momencie, gdy kominek osiągnie zadaną temperaturę minimalną, sterownik wyłączy drugie źródło ciepła, tym samym przejmując nadzór na obiegiem i Gdy wartość temperatury spadnie poniżej minimalnej wartości, praca alternatywnego źródła zostanie przywrócona. Za i przeciw Kominki z płaszczem wodnym mają swoich zwolenników jak i przeciwników. Zacznijmy może od tych drugich. Jako wady wynikające z użytkowania kominków z płaszczem wodnym wymienia się bowiem znaczne koszty instalacji paleniska, a także wyższe koszty zakupu wkładu. Zwraca się także uwagę na skomplikowany system instalacyjny oraz jego zależność od energii elektrycznej. Skomplikowana, w porównaniu z tradycyjnymi kominkami, jest również obudowa. Wadę stanowi również większe odkładanie się sadzy w kominie a także nie pełne spalanie gazów drzewnych, co przekłada się na niekorzystny wpływ na środowisko i niższą sprawność. Oferta w zakresie kominków z płaszczem wodnym nie jest obszerna pod względem kształtów fasady a także rodzajów wykończenia palenisk do Rys. 1. Przykładowy schemat podłączenia wkładu kominkowego z płaszczem wodnym w układzie otwartym: 1. wkład kominkowy z płaszczem wodnym, 2. wylot spalin, 3. sterowany elektryczny dolot powietrza, 4. otwarte naczynie wzbiorcze, 5. automatyczne uzupełnianie wody (z wodociągu), 6. pompa 7. centralka sterująca MSK GLASS, 8. zasilanie z wodociągu, 9. rozdzielacz 10. odbiornik ciepła 11. rura bezpieczeństwa min. Ø 25 mm wewnątrz, 12. rura wzbiorcza min. Ø 25 mm wewnątrz, 13. rura spustowa do kanalizacji, 14. rura przelewowa do kanalizacji, 15. króciec obiegu wody (1” wewn.), 16. króciec wężownicy (1/2” zewn.), 17. króciec czujnika zaworu termicznego (1/2” wewn.), 18. gniazdo czujnika temperatury MSK GLASS. Zalety kompensują jednak wszystkie wady kominków z płaszczem wodnym, co decyduje o ich popularności. Przede wszystkim podkreśla się możliwość połączenia z istniejącym, ciśnieniowym systemem a także ogrzewaniem podłogowym. Zyskuje się więc korzystniejszy rozkład temperatur w pomieszczeniu. Ważną zaletą jest również możliwość ogrzewania pomieszczeń na różnych poziomach i znacznie oddalonych od kominka. W niektórych modelach wkładów, w górnej części korpusu, przewidziano specjalną wężownicę, przeznaczoną do Systemy ogrzewania, które bazują na kominkach z płaszczem wodnym, pozwalają na uzyskanie lepszego komfortu cieplnego w porównaniu z systemami dystrybucji gorącego powietrza. W przypadku instalacji wodnych nie mamy ograniczeń w zakresie prowadzenia instalacji a montując kanały powietrzne, musimy zachować pewne wymagania. Istnieje możliwość zastosowania automatycznej kontroli temperatury w pomieszczeniu. Zwróćmy jeszcze uwagę na aspekty związane z bezpieczeństwem. Wynika ono stąd, że naczynie wzbiorcze automatycznie dopuszcza wodę do płaszcza wodnego. Tym sposobem woda, która odparowała, zostaje natychmiast uzupełniona. Rys. 2. Przykładowy schemat podłączenia wkładu kominkowego z płaszczem wodnym z kotłem gazowym: 1. wkład kominkowy z płaszczem wodnym, 2. wylot spalin, 3. sterowany elektryczny dolot powietrza, 4. otwarte naczynie wzbiorcze, 5. automatyczne uzupełnianie wody (z wodociągu), 6. pompa 7. centralka sterująca MSK GLASS, 8. zasilanie z wodociągu, 9. rozdzielacz 10. odbiornik ciepła 11. rura bezpieczeństwa min. Ø 25 mm wewnątrz, 12. rura wzbiorcza min. Ø 25 mm wewnątrz, 13. rura spustowa do kanalizacji, 14. rura przelewowa do kanalizacji, 15. piec 16. zasilanie instalacji 17. powrót z instalacji 18. zawór zwrotny, 19. zawór termostatyczny Watts, 20. króciec obiegu wody (1” wewn.), 21. króciec wężownicy (1/2” zewn.), 22. króciec czujnika zaworu termicznego (1/2” wewn.), 23. gniazdo czujnika temperatury MSK GLASS, 24. płytowy wymiennik ciepła. Ogień w nowoczesności Interesujące rozwiązania, w konstrukcji kominków, stanowią tzw. systemy czystej szyby. Doprowadzane powietrze, niezbędne do spalania, za pomocą kanałów kierowane jest na przednią ramę i szybę. Skutecznie dopalane są więc związki powstałe w efekcie spalania. Szyba jest schładzana i utrzymywana w czystości. W nowoczesnych kominkach z płaszczem uwzględnia się także ruszt wodny. To właśnie dzięki niemu podwyższa się sprawność urządzenia nawet o około 10%. Ruszt połączony jest z wkładem wodnym. Tym sposobem po rozpaleniu, błyskawicznie uzyskujemy ciepłą wodę. Nie musimy zatem czekać aż nagrzeje się płaszcz wodny, umieszczony na tylnej ścianie oraz na bocznych ścianach wkładu. W konstrukcji niektórych modeli wkładów, przewidziano pod popielnikiem dodatkowe kanały, przez które powietrze doprowadzane jest z zewnątrz. Istotną rolę odgrywają również sterowniki mikroprocesorowe, które czuwają nad prawidłowością procesu spalania. W sposób automatyczny regulowany jest dopływ powietrza z zewnątrz po to, aby utrzymać wymaganą temperaturę w układzie. Dzięki sterownikom elektronicznym zyskuje się wydłużenie czasu spalania nawet do około 10 godzin. Stąd też, w zależności od temperatury wody, samoczynnie jest zamykana lub otwierana przepustnica powietrza. Poszczególne funkcje sterownika nadzorują pracą konkretnych obwodów ogrzewania a także pracą pomp i Temperatura mierzona jest najczęściej w dwóch punktach. W niektórych modelach przewidziano sygnalizację dźwiękową, informującą o konieczności napełnienia kominka drewnem. W konstrukcji wkładów z płaszczem wodnym niejednokrotnie przewiduje się podwójne ścianki z przestrzenią pomiędzy nimi, która wypełniona jest wodą. Tym sposobem płaszcz otacza palenisko ze wszystkich stron, oczywiście za wyjątkiem ściany frontowej. Jak dobrze wybrać Wkłady kominkowe z płaszczami wodnymi mogą stanowić niezależne źródło ciepła w domu, jak i element zintegrowanego systemu ogrzewania. Stąd też urządzenia tego typu często współpracują z kotłami gazowymi, olejowymi, pompami ciepła a także solarami. Nie bez znaczenia pozostaje odpowiednia moc grzewcza wkładu. Pamiętajmy przy tym, że chodzi tu o moc, która jest oddawana przez wymiennik wodny do instalacji Podkreśla się więc, że odpowiedni kominek powinien mieć nominalną moc cieplną większą o około 10-20% w odniesieniu do całkowitego zapotrzebowania na ciepło całego budynku. Zwróćmy uwagę na sprawność cieplną kominka. Parametr ten powinien być możliwie najwyższy. Wysoka sprawność urządzenia świadczy o dobrze zaprojektowanym i wykonanym kominku. Na parametry w tym zakresie wpływ mają na przykład półki wodne czy też elektroniczne sterowanie dopływem powietrza i odpływem spalin. Zwróćmy uwagę, aby nie wybrać kominka o zbyt dużej mocy, której zapas przewidujemy na przygotowanie W nowoczesnych systemach kominkowych przewiduje się bowiem tzw. priorytety, a co za tym idzie, nie ma potrzeby zwiększania mocy wkładu. Wybierzmy wkład cechujący się solidnym a zarazem grubym korpusem. Cieńsze ścianki mogą się bowiem rozszczelnić pod wpływem zmian temperatury. Rys. 3. Przykładowy schemat podłączenia wkładu kominkowego z płaszczem wodnym (połączenie układu otwartego z zamkniętym): 1. wkład kominkowy z płaszczem wodnym, 2. wylot spalin, 3. sterowany elektryczny dolot powietrza, 4. otwarte naczynie wzbiorcze, 5. automatyczne uzupełnienie wody (z wodociągu), 6. pompa 7. centralka sterująca MSK GLASS, 8. zasilanie z wodociągu, 9. rozdzielacz 10. odbiornik ciepła 11. rura bezpieczeństwa min. Ø 25 mm wewnątrz, 12. rura wzbiorcza min. Ø 25 mm wewnątrz, 13. rura spustowa do kanalizacji, 14. rura przelewowa do kanalizacji, 15. zasilanie instalacji 16. powrót z instalacji 17. zawór zwrotny, 18. zawór termostatyczny Watts, 19. króciec obiegu wody (1” wewn.), 20. króciec wężownicy (1/2” zewn.), 21. króciec czujnika zaworu termicznego (1/2” wewn.), 22. gniazdo czujnika temperatury MSK GLASS, 23. płytowy wymiennik ciepła, 24. manometr, 25. termometr, 26. filtr siatkowy, 27. automatyczny odpowietrznik instalacji, 28. naczynie wzbiorcze ciśnieniowe (przeponowe). Kilka uwag Pamiętajmy, że o skuteczności pracy kominka z płaszczem wodnym zależy między innymi jego właściwe włączenie do instalacji Zwróćmy również uwagę na odpowiednie zabezpieczenia o charakterze hydraulicznym. Stąd też istotną rolę odgrywa naczynie wzbiorcze systemu otwartego z zaworem samodopuszczającym wodę do instalacji. Zaleca się także, aby przekrój czynny komina odpowiadał kołowemu o średnicy minimum 18 cm. Podłączenie wkładu do komina bazuje na żaroodpornych kształtkach nierdzewnych. Nie mniej ważne jest przestrzeganie pewnych zasad podczas eksploatacji systemu. Przede wszystkim instalacja nie może pracować bez wody. Nie powinniśmy również zalewać wodą ognia w komorze. W pomieszczeniu, gdzie przewidzieliśmy kominek, istotną rolę odgrywa swobodny a zarazem naturalny przepływ powietrza, które jest niezbędne w procesie spalania. Kanały, które doprowadzają powietrze do kominka najczęściej wykonane są z blachy, aluminium lub tworzywa sztucznego. Na budowę kanału składa się przede wszystkim przepustnica, regulująca dopływ powietrza, a także kratki wentylacyjne, które zabezpieczają przez przedostaniem się do domu owadów, ptaków czy też gryzoni. Miejsce pod kominek powinno być przewidziane już na etapie projektowania domu. Dobrym miejscem montażu jest usytuowanie wkładu możliwie najbliżej geometrycznego środka budynku. Jeżeli ciepło będzie rozprowadzane za pomocą kanałów, to muszą być one odpowiednio wcześniej rozplanowane. W nowoczesnych domach wkłady z płaszczem wodnym najczęściej instalowane są w salonie. Właśnie to pomieszczenie zapewnia odpowiednią ekspozycję kominka, wokół którego skupia się domowe ciepło. Pamiętajmy, aby okresowo czyścić zarówno komorę spalania jak i ruszt. Niektóre sterowniki przewidują dodatkowe funkcje, ułatwiające prace w tym zakresie. Podsumowanie Nowoczesne centralki, obsługujące wkłady z płaszczem wodnym, pozwalają na sterowanie pracą wentylatora i pomp obiegowych. W niektórych regulatorach istnieje możliwość zaprogramowania cyklu rozpalania, temperatury załączania pomp i wydajności wentylatora w zależności od rodzaju paliwa. Dzięki możliwości płynnej regulacji dopływu ilości powietrza do procesu spalania, zapobiega się przypadkowemu wygaśnięciu płomienia a także gromadzeniu spalin. Użytkownik informowany jest również o przegrzaniu urządzenia. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych rozwiązań kominki nie wymagają częstego dokładania drewna. Niektórzy producenci podają, że czynności w tym zakresie przeprowadza się dwa razy na dobę. Kominek z płaszczem wodnym to „kotłownia w salonie” – podkreśla wiele osób. Jednak jak wiemy każde rozwiązanie grzewcze ma zarówno swoje wady jak i zalety. System ogrzewania, niezależnie od źródła ciepła, powinien być dobrany pod kątem konkretnego domu, stylu życia użytkowników, no i rzecz jasna od zasobności portfela. W przypadku kominków z płaszczem wodnym istotnym parametrem jest moc grzewcza, wymiary paleniska, sposób zabudowy czy też podłączenie do instalacji Zwróćmy również uwagę na odpowiednie urządzenie sterujące pod kątem spełniania przez nie założeń funkcjonalnych. Maciej Mączyński, wiceprezes ds. sektora informatycznego APC by Schneider Electric Sezon grzewczy czas zacząć! Sezon grzewczy można oficjalnie uznać za rozpoczęty. Wybór sposobu ogrzewania domu, czy pomieszczeń użytkowych to dziś niełatwa decyzja. Przy dostępnych na rynku modelach kotłów gazowych, olejowych i na paliwo stałe mamy jeszcze całą gamę alternatywnych metod pozyskania ciepła. Coraz większą popularnością cieszą się pompy ciepła, kominki z płaszczem wodnym, czy kotły elektryczne. Przy zastosowaniu tego typu urządzeń warto jednak pamiętać również o wyborze odpowiedniego UPS, który zabezpieczy ich pracę w razie nieplanowanego odcięcia zasilania elektrycznego. – Zasilacze awaryjne UPS to urządzenia, których funkcją jest nieprzerwane zasilanie innych urządzeń elektrycznych lub elektronicznych. Powszechnie używane są do podtrzymywania pracy komputerów, ale również mogą być stosowane np. jako zasilacz awaryjny dla silnika bramy garażowej, czy podtrzymać pracę kotłów i kominków z płaszczem wodnym – wyjaśnia Maciej Mączyński, wiceprezes ds. sektora informatycznego APC by Schneider Electric. Kominki z płaszczem wodnym współpracują z tradycyjną grzejnikową instalacją centralnego ogrzewania. Ich działanie polega nie na ogrzewaniu powietrza, ale wody. Aby nie dopuścić do niepożądanego wzrostu ciśnienia wody, należy ograniczyć wzrost jej temperatury. Sposobem na to jest zamontowanie dodatkowego wymiennika chłodzenia awaryjnego, który znajduje się wewnątrz wodnego wymiennika ciepła. Kiedy temperatura wody wzrasta do ponad 95°C zawór termostatyczny otwiera dopływ zimnej wody do wymiennika, co w efekcie prowadzi do obniżenia wody w całej instalacji. Fot. 1. APC Smart UPS RT 1000 VA Woda krąży dzięki pompie zasilanej elektrycznie. Co stanie się, jeśli prądu zabraknie? Prowadzi to oczywiście do nadmiernego wzrostu temperatury wody w obiegu kominka. – Przerwy w dostawie prądu spotykają nas często w okresie zimowym, zwłaszcza gdy wstępują silne mrozy. Aby uniknąć sytuacji, kiedy woda w obiegu kominka nadmiernie wzrasta powodując uszkodzenie całej instalacji wystarczy zamontowanie zasilacza UPS, który uruchamia się automatycznie, gdy spada napięcie elektryczne i podtrzymuje pracę urządzenia nawet przez kilka godzin. Przy wyborze UPS’a ważne jest dokładne określenie parametrów i wymagań sprzętu, który ma być chroniony, co pozwoli na jak najbardziej wydajną pracę zasilacza – wyjaśnia Maciej Mączyński, wiceprezes ds. sektora informatycznego APC by Schneider Electric. Szkody wyrządzone przez wrzącą wodę mogą być ogromne. Wymiana całej instalacji to duży koszt, którego można łatwo uniknąć zabezpieczając się zawczasu. Magdalena Baczyńska